Bakan Mustafa Varank'dan koronavirüs aşısı için müjdeli haber
Sanayi ve Teknoloji Bakanı Mustafa Varank, BioNTech firmasının kurucu ortağı olan ve Covid-19 aşısını geliştiren Türk bilim insanı Prof. Dr. Uğur Şahin ile Türkiye’de ortak üretim yapma konusunda görüşeceklerini açıkladı.
TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal’a Prof. Şahin ile yüz yüze görüşme yapması için talimat verdiğini ifade eden Bakan Varank, “Kendi aşımızı geliştirmekte kararlıyız. Uğur hoca, Türkiye ile ilgili güzel cümleler kurdu. Gerçekten burada ortak bir Ar-Ge merkezi kurmak istiyor” dedi.
Bakan Varank, Ekonomi Muhabirleri Derneği (EMD) Başkanı Turgay
Türker ve beraberindeki yönetim kurulu üyelerini kabul etti.
Bakanlığın 2020 yılında gerçekleştirdiği faaliyetlerin
değerlendirildiği, 2021 vizyonunun ele alındığı toplantıda EMD
yöneticilerinin sorularını yanıtlayan Varank, şunları söyledi:
"TÜBİTAK, bakan arkadaşlarımız, Cumhurbaşkanı Yardımcımızla
istişare ederek 31 Ocak 2020’de ilk korona virüs toplantısını
yaptık. Acaba Türkiye olarak nasıl bir katkı verebiliriz? O zaman
tanı kiti bile yoktu. Tanı kiti, ilaç, aşı geliştirebilir miyiz?
Bilim insanlarımızın da olduğu bir heyetti. Aşı konusunda
tereddütleri vardı bilim insanlarının. Aşı süreçleri dünyada çok
uzun sürüyor. Hızlıca bir şey yapabilir miyiz, Türkiye’deki
kapasite yeterli mi? ‘Aşı geliştirsek bile üretebileceğimiz tesis
yok’ diyen hocalarımız oldu. Daha sonra mart ayında hocalarımızı
topladık. ‘Bakın bir platform oluşturuyoruz TÜBİTAK Covid-19
Türkiye Platformu. Bütün bilim insanlarımızı davet ediyoruz. Bize
uzun hedef koymayacaksınız, bir yılda netice alabileceğimiz hangi
işleriniz var? Gelin beraber çalışalım. Ne istiyorsanız
karşılayacağız, insan kaynağı için öğrencilere burs, makine, ürün,
para, malzeme ihtiyacı hepsini karşılayacağız ama biz sizden
hızlıca netice istiyoruz’ dedik. O gün gördük ki aslında
Türkiye’deki potansiyelin bilim insanlarımız da farkında
değilmiş."
"Önce 14 proje, 8 aşı, 6 ilaç geliştirme projesi geldi.
Daha sonra 17 projeye çıktı. Sadece TÜBİTAK Covid-19 Türkiye
Platformu olarak 8 aşı, 9 ilaç geliştirme projesini desteklemeye
başladık" diyen Bakan Varank şunları kaydetti:
"Yurt dışından ekosistemle irtibata geçtik. Türkiye’deki
altyapıları ziyaret etmeye başladık ve gördük ki Türkiye özel
sektör marifetiyle aşı ve ilaç sektörüne büyük yatırımlar yapmış.
Bu alanlarda üretim olmadığı için bu altyapılar atıl bekliyor.
Muhalefet, ‘Refik Saydam Hıfzıssıhha Enstitüsü’nü kapatmasaydınız
işler yürürdü’ diye eleştiriyor. Enstitüyü biz kapatmadık. En son
aşı üretimini 1998 tarihinde yapmış. O tarihten itibaren aşı
üretmeyle ilgili faaliyeti olmamış. Dünyada aşı işleri o kadar
hızlı gelişmiş ki biz o altyapıyı güncelleme fırsatı
yakalayamamışız. Maddi, insan kaynağı sıkıntısı olabilir.
Türkiye’de bir aşı üretme kapasitesi zaten yok olmuş. Bunun AK
Parti ile ilişkisi yok. Hocalarımızı topladık, birebir takip
edeceğiz, ediyoruz da. Üç gün önce gece hocalarımızla toplantı
yaptık. Sürekli iletişim halindeyiz. Gördük ki bilim insanlarımızın
kapasitesi olarak yurt dışındaki insanlardan daha geride değiliz.
Atıl haldeki kapasiteler devreye girdiğinde Türkiye’de bu
potansiyel var. Sadece bu platform altında değil başka hocaların da
çalışmaları var. Bizim hocalarımızdan üçü faz 1 yani insan
çalışması yapacak aşamadalar. Bunların ürünlerin üretileceği
tesislerde 3 özel sektör firmamız Sağlık Bakanlığından dünya
standartlarında üretim yapabilecekleri sertifikalarını aldı. Hatta
bir hocamız pilot üretimini tamamladı. Başvurusunu Sağlık
Bakanlığına yaptı. Onay aldıktan sonra faz 1 insan çalışmalarına
başlayacaklar. Hatta bunların yapılacağı merkezlerde yerler
ayrıldı, gönüllülere ilişkin tespitler yapıldı. Ocak ayı içinde bu
aşıların en az bir iki tanesinde faz çalışmalarına başlamak
istiyoruz."
"Hocalarımızla gurur duyuyorum"
Bakan Varank, "1998’de bu kabiliyetler ülkemizden gittikten sonra
bu alana yoğunlaşmamışız. Onay süreçleri nasıl yönetilir,
kılavuzlar nasıl hazırlanır? Biz şu anda Türkiye’de dünya ile başa
baş götürebileceğimiz bir kapasiteyi oluşturduk. Aşıda deneme, onay
süreçleri nasıldır bunları da öğrendik. Yurt dışından aşı
alternatiflerini Sağlık Bakanlığımız çalışıyor. Şu anda en acil
insanımız nasıl aşılanır bunun çalışmasını yapıyor. Bunun yanında
kendi yerli ve milli aşımızı piyasaya çıkarmak için de
gayretlerimiz büyük bir hızla sürüyor. Açıkçası her toplantıda
hocalarımızla gurur duyuyorum" diye konuştu.
BioNTech’le kritik buluşma
BioNTech firmasının kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur Şahin ile
Türkiye’de ortak aşı üretimi yapma konusunda görüşeceklerini
açıklayan Bakan Varank, "BioNTech’in kurucu ortağı Prof. Dr. Uğur
Şahin hoca açıklama yaptı. ‘Son 15 yılda Türkiye’deki teknoloji
yatırımları gelişti, TÜBİTAK’la görüşüyoruz’ dedi. Doğru, biz mart
ayından beri Uğur Hoca ile görüşüyoruz. Burada beraber iş yapmak
için görüşüyoruz. TÜBİTAK Başkanı Prof. Dr. Hasan Mandal hocamıza
talimat verdim Almanya’ya gitmesi için. Beraber üretim yapabilir
miyiz? Türkiye iyi bir noktada. Kendi aşımızı geliştirmekte
kararlıyız. Salgınla beraber özellikle insanların aşılanmasıyla
insan adayları bulmakta zorlanıyorsunuz özellikle faz 3 aşamasında
ama biz bu işe çok ciddi şekilde devam ediyoruz. Çünkü bu salgının
uzun yıllar devam edeceğini görüyoruz. Bugün aşılanma takvimlerini
ilan eden ülkelere baktığınızda dünya nüfusunun az bir kısmının
2021’de aşılanacağını görüyoruz. Belki yabancı ülkelerle iş birliği
yapabiliriz ama kendi aşımızın olmasını istiyoruz. Burada
kazandığımız kabiliyetlerin Türkiye’nin elini çok güçlendireceğinin
farkındayız. Hasan hoca defalarca Uğur hoca ile görüştü. Birlikte
araştırma merkezi açma fikri bu görüşmelerden doğdu. Biz şu anda
şunu biliyoruz. Onların üretim kapasitelerinde bir kısıt var.
Beraber bir üretim tesisi Türkiye’de kurabilir miyiz diye bizzat
gidip görüşmesini istedim. Zoom toplantıları etkili olsa da yüz
yüze görüşme daha farklı. Kısa sürede gidecek. Türkiye’de üretim
yapabilir miyiz diye alternatifleri konuşacağız. Almanya açısından
yasal engel yok. Fikri mülkiyet ile ilgili kısıtlama var mı
bilmiyorum. Bunları da tartışmak üzere gidiyor. Uğur hoca, Türkiye
ile ilgili güzel cümleler kurdu. Gerçekten burada ortak bir Ar-Ge
merkezi kurmak istiyor, özellikle kanser çalışmaları yapmak
istiyor. Bunu zaten bir yola soktuk. Ortak üretim konusunu Hasan
hoca görüşecek" diye konuştu.